Nöbetçi Eczaneler
Arkeologlar, İngiltere’nin güneybatısındaki Salisbury Ovası’nda bulunan Stonehenge’in tasarımının Ay ile bir bağlantısı olup olmadığını araştırıyorlar. Güneşin bu antik yapının tasarımını nasıl etkilediği uzun zamandır biliniyor; taş dairenin merkezi ekseni, yaz ortasında gün doğumu ve kış ortasında gün batımıyla hizalı. Ancak Stonehenge’in Ay’la bağlantısı olup olmadığı konusunda daha fazla bilgi edinmek için yeni bir araştırma başlatıldı.
Ayın Durması Olayı
Ayın durması, Ay’ın doğuş ve batış noktalarının kuzeyden güneye hareket ettiği 18,6 yıllık bir döngüdür. Bu döngünün en uç noktalarına “büyük ay duruşu” denir. Bournemouth Üniversitesi’nden arkeolog Fabio Silva, Ay’ın durmasının, ayın doğuşunun kuzeyde ve batışının güneyde en uç noktalara ulaştığı zaman olduğunu belirtiyor. Bu nadir olayın Ocak 2025’te gerçekleşmesi bekleniyor ve araştırmacılar, Stonehenge’in Ay’la olan bağlantısını daha iyi anlamak için bu dönemi inceleyecekler.
Stonehenge ve Ay’ın Durması
Leicester Üniversitesi’nden emekli arkeoastronomi profesörü Clive Ruggles, Stonehenge’in istasyon taşlarının ayın durmasıyla hizalı olabileceğini öne sürüyor. Araştırmacılar, Stonehenge’in tasarımının bu hizalamayı kasıtlı olarak yapıp yapmadığını ve bunun anlamını araştırıyorlar. Nisan ayından bu yana Ruggles ve Silva, Bournemouth ve Oxford üniversitelerinden meslektaşlarıyla birlikte, Stonehenge’in ayın doğuş ve batışını nasıl etkilediğini belgelemeye çalışıyorlar.
Stonehenge’in Göksel Bağlantıları
Stonehenge’in güneşle olan hizalanmasının kasıtlı olduğu uzun zamandır biliniyor. Ancak Ay ile olan hizalanmasının daha karmaşık olduğu düşünülüyor. Ruggles, bu bağlantının kasıtlı olduğunu düşündüren bazı kanıtların olduğunu belirtiyor. Örneğin, arkeologlar güneydoğuda, ayın en güneyde doğduğu yere yakın bir yerde yakılmış insan kalıntıları bulmuşlar. Bu, Ay’ın bu yönünün antik insanlar için kutsal bir anlam taşıdığını düşündürüyor.
Diğer Anıtlarla Olası Bağlantılar
Stonehenge, ayın durmasıyla potansiyel olarak bağlantılı tek megalitik anıt değil. ABD’de Colorado’daki Chimney Rock ve İskoçya’daki Calanais Duran Taşları da benzer hizalamalara sahip olabilir. Bu tür anıtların inşasında Ay’ın durmasının dikkate alınıp alınmadığı halen araştırılmaktadır.
Tartışmalar ve Şüpheler
Bazı bilim insanları, eski insanların ayın durmasını fark edip etmediklerini sorguluyor. Louisiana Eyalet Üniversitesi’nden Bradley Schaefer, bunun tesadüf olabileceğini ve eski insanların bu nadir astronomik olayı anlamalarının zor olduğunu belirtiyor. Ancak diğer araştırmacılar, antik insanların gökyüzünü yakından takip ettikleri için Ay’ın durmasını fark etmelerinin mümkün olduğunu düşünüyorlar.
Stonehenge’in Ay ile bağlantısını araştıran bu yeni çalışma, antik insanların göksel olaylara nasıl dikkat ettiklerini ve bu bilgiyi yapılarında nasıl kullandıklarını anlamaya yönelik önemli bir adım. Ayın durması olayı, Stonehenge’in anlamını ve önemini yeniden değerlendirmeye yardımcı olabilir. Arkeologlar, bu nadir astronomik olayın Stonehenge’in tasarımı üzerindeki etkilerini araştırmaya devam ediyorlar.